By “Στερέωση – αποκατάσταση και ανάδειξη τμήματος του Εξαμιλίου (Ιουστινιάνειου) τείχους στα Ισθμια , συνολικού προϋπολογισμού 320.000 ευρώ, με δικαιούχο την Εφορεία Αρχαιοτήτων Κορινθίας είναι ο τίτλος της έγκρισης χρηματοδότησης από μεριά της περιφέρειας
Τρεις πύργοι από τους 153 και 155 από τα 7.500 μέτρα τείχους θα στερεωθούν και αποκατασταθούν.
Οι σχετικές ανακοινώσεις έγιναν πριν λίγες μέρες με χρηματοδότη την περιφέρεια και δικαιούχο στην τοπική εφορεία αρχαιοτήτων. Ο Τάσος Γκιολής τονίζει τη σημασία αυτού του έργου λέγοντας: Το Εξαμίλιο τείχος ήταν για την εποχή του ένα τεραστίων διαστάσεων στρατιωτικού χαρακτήρα εγχείρημα. Το συνολικό του μήκος περίπου οκτώ χιλιόμετρα, οι 153 πύργοι και τα δύο κάστρα του το καθιστούν ένα από τα μεγαλύτερα οχυρωματικά έργα για την προστασία της Πελοποννήσου σε ολόκληρη την ιστορία της. Αξίζει να σημειωθεί ότι το κάστρο του Ακροκορίνθου που είναι το μεγαλύτερο της Πελοποννήσου και είχε άμεση αμυντική σχέση με το Εξαμίλιο τείχος έχει μήκος τειχών περίπου 3 χιλιόμετρα. Το Εξαμίλιο τείχος έχει μία ενεργό διαδρομή δεκάδων αιώνων με μεγάλη αξία για τη δική μας τοπική ιστορία. Ο Ισθμός ήταν ένα σταυροδρόμι πολεμικών συγκρούσεων και διεκδικήσεων από πολλές άλλες χώρες. Δεκάδες χιλιάδες νεκροί, αιχμάλωτοι, ηρωισμοί, θυσίες καθώς και ξεριζωμοί συνδέθηκαν με αυτό το τείχος. Μαζί με την ανάδειξη, ανάπτυξη της Διώρυγας και της παλιάς σιδηροδρομικής γραμμής θέλουμε να δώσουμε μια προστιθέμενη αξία στα ήδη υπάρχοντα οικονομικά και πολιτιστικά πλεονεκτήματα τόσο της συγκεκριμένης περιοχής όσο και ολόκληρου του νομού . Όλες αυτές οι ενέργειές μας αποτελούν μέρος μιας ολοκληρωμένης αναπτυξιακής προσπάθειας. Κλείνοντας ο Τάσος Γκιολής είπε: Το ποσό που θα διατεθεί είναι ένα βήμα για να αναδείξουμε τόσο στην τοπική κοινωνία όσο και στην παγκόσμια κοινότητα τη σπουδαιότητα αυτού του μνημείου. Επιπλέον το συγκεκριμένο τμήμα θα το προστατεύσουμε από τη φθορά.
Εξαμίλιο (έξι μίλια μήκος), ή Ιουστινιάνειο Τείχος
Φωτογραφία από την ανασκαφή του Εξαμίλιου Τείχους.
Το Εξαμίλιο Τείχος (δηλ. τείχος «έκτασης έξι μιλίων») ήταν μια αμυντικού χαρακτήρα κατασκευή κατά μήκος του Ισθμού της Κορίνθου, από τον Σαρωνικό στον Κορινθιακό Κόλπο.
Κτίστηκε στις αρχές του 5ου αιώνα μ.Χ. για να προστατέψει την Πελοπόννησο από βαρβαρικές επιδρομές από το βορρά. Το Εξαμίλιο ήταν ένα τεραστίων διαστάσεων αρχιτεκτονικό και στρατιωτικό εγχείρημα. Είχε περίπου 7500μ μήκος, 3μ. πλάτος και 7-8μ. ύψος με 153 πύργους κατά μήκος της γραμμής άμυνάς του. Το διίσθμιο τείχος ενισχύεται με τετράπλευρους πύργους οι οποίοι εξέχουν της τειχογραμμής κατά ίσα περίπου μεσοδιαστήματα. Έχει θεμελιωθεί απ’ ευθείας επί του φυσικού βράχου και ακολουθεί την φυσική διαμόρφωση του εδάφους.
Το Τείχος εκτείνεται κατά μήκος μιας κορυφογραμμής στα βόρεια του Ιερού του Ποσειδώνα και συχνά χρησιμοποιεί αρχαίο υλικό σε δεύτερη χρήση. Κοντά στο αρχαίο ιερό κατασκευάστηκε ένα φρούριο για την οχύρωση του οποίου χρησιμοποιήθηκε υλικό από τα ερειπωμένα αρχαία οικοδομήματα (συμπεριλαμβανομένου του Ναού του Ποσειδώνα και των Ρωμαϊκών Λουτρών).
Οι οικοδομικές φάσεις ανοικοδόμησης και επισκευών, που πραγματοποιήθηκαν αποτελούν μαρτυρία της μακραίωνης ιστορίας του τείχους.
Η 1η κατασκευή του τείχους έγινε από τον αυτοκράτορα Θεοδόσιο τον Β΄ (408-451μ.Χ.). Αφορμή για την ανάληψη ενός τόσο εκτεταμένου οχυρωματικού έργου ήταν οι επιδρομές του Αλάριχου του οποίου η παρουσία και οι καταστροφές στα γειτονικά Ίσθμια είναι αρχαιολογικά επιβεβαιωμένα. Σεισμοί του α΄ μισού του 6ου αιώνα προκάλεσαν καταστροφή και εξασθένηση του τείχους. Ανάμεσα στα έτη 548-560μ.Χ. ο αυτοκράτορας Ιουστινιανός μερίμνησε για την ανοικοδόμηση του τείχους. Η ανοικοδόμηση αυτή εντάσσεται στο γενικότερο ενδιαφέρον που επέδειξε ο Ιουστινιανός για την οχύρωση πολλών πόλεων της αυτοκρατορίας, όπως παραδίδει ο Προκόπιος στο έργο του “Περί κτισμάτων”. Κατά τη μεσοβυζαντινή περίοδο λίγα στοιχεία δείχνουν ότι το τείχος χρησιμοποιήθηκε για άμυνα απέναντι σε εισβολείς από τον Βορρά. Τον ύστερο 14ο αιώνα η απειλητική παρουσία των Τούρκων καθιστούσε αναγκαία την ανοικοδόμηση του τείχους. Ο δεσπότης του Μυστρά Θεόδωρος Α΄ ήταν ο πρώτος που την σχεδίασε χωρίς ωστόσο να την πραγματοποιήσει. Η επισκευή έγινε τελικά από τον αυτοκράτορα Μανουήλ Β΄ Παλαιολόγο, ο οποίος επέβλεψε προσωπικά τις εργασίες που ολοκληρώθηκαν σε 25 μέρες. Το 1431 οι Τούρκοι με επικεφαλής τον Τουραχάν καταστρέφουν το Εξαμίλιο. Το 1443 ο δεσπότης και μελλοντικός αυτοκράτορας Κωνσταντίνος ΙΑ΄ Παλαιολόγος ανοικοδόμησε το τείχος. Τρία χρόνια αργότερα το τείχος υποχώρησε στους βομβαρδισμούς των Τούρκων από τον σουλτάνο Μουράτ Β΄ και κυριεύτηκε. Το 1452 ο σουλτάνος Μεχμέτ Β΄ έστειλε τον Τουραχάν που πέρασε το Εξαμίλιο παρά την γενναία και τελευταία άμυνα του τείχους από τους βυζαντινούς. Κατά το β΄ μισό του 15ου αιώνα οι Βενετοί επισκεύασαν το τείχος με πρόχειρα και ευτελή υλικά.
Η σημερινή μνημειακή μορφή του τείχους με τους 67 καταμετρημένους πύργους και το προσαρτημένο σε αυτό φρούριο στα Ίσθμια οφείλεται κυρίως στην ανοικοδόμηση από τον αυτοκράτορα Ιουστινιανό και εν μέρει στις επισκευές του Μανουήλ Β΄ Παλαιολόγου.
Η συνεχής χρήση του Ιουστινιάνειου τείχους για διάστημα μεγαλύτερο των 1.000 ετών αποδεικνύει το ιδιαίτερο ενδιαφέρον που επεδείχθη για την προστασία και έλεγχο της Πελοποννήσου.
Το Εξαμίλιο Τείχος ανακατασκευάστηκε πολλές φορές και ιδιαίτερα στα χρόνια των αυτοκρατόρων Ιουστινιανού (527-65) και Μανουήλ Β΄ Παλαιολόγου (1415). Μετά την άλωση της Κωνσταντινούπολης (1453), οι Βενετοί προσπάθησαν να ανακατασκευάσουν το Τείχος και να το χρησιμοποιήσουν για την άμυνα της Πελοποννήσου κατά των Οθωμανών Τούρκων, αλλά το τεράστιο κόστος του εγχειρήματος απέτρεψε την επίτευξη του σκοπού τους.
Το οχυρωματικό αυτό έργο εξυπηρέτησε για αιώνες πρακτικές και αμυντικές ανάγκες και αναφέρθηκε σε μύθους και ιστορίες που απηχούν τις ελπίδες και τις προσδοκίες του ελληνικού λαού από τη βυζαντινή περίοδο και εξής. Ένας αρκετά μεγάλος οικισμός αναπτύχθηκε εντός και τριγύρω από το Τείχος τα χρόνια του Μεσαίωνα και συνέχισε να υπάρχει μέχρι και την τελική εγκατάλειψη του Εξαμίλιου, γύρω στο 1715.
Comments