Ο Κοιμώμενος Λέων

γράφει ο Σπύρος Προύντζος

Ένα μνημείο με μπόλικη ιστορία, ένα μνημείο με 3 εκδοχές θα μπορούσε να ισχυριστεί κάποιος. Στην Ελλάδα αρχικά το βρίσκουμε στο Ναύπλιο. Το ογκώδες γλυπτό λιοντάρι, φαίνεται να κοιμάται θλιμμένο. Βρίσκεται στον συνοικισμό Πρόνοια του Ναυπλίου, μεταξύ της Εκκλησίας των Αγίων Πάντων και του νεκροταφείου της πόλης. Μπορεί να το δει κάνεις από μακριά λόγω του μεγέθους του.

Το λιοντάρι των Βαυαρών σμιλεύτηκε το 1840 με 1841 από τον Γερμανό γλύπτη Christian Siegel. Ο Siegel υπήρξε μάλιστα και ο πρώτος καθηγητής γλυπτικής στο Πολυτεχνείο της Αθήνας. O βασιλιάς Ludwig, πατέρας του τότε βασιλιά της Ελλάδας Όθωνα, έχτισε το μνημείο για να τιμήσει τους Βαυαρούς στρατιώτες της φρουράς του Όθωνα.

Δεν αφορούσε η τιμή που τους έκανε κάποια νίκη ή θυσία σε μάχη αλλά τον θάνατο τους, από την επιδημία τύφου που έπληξε τη πόλη του Ναυπλίου το 1833 και το 1834. Να σημειώσουμε ότι το Ναύπλιο υπήρξε πρωτεύουσα της Ελλάδος εκείνη την περίοδο.

Το λιοντάρι ουσιαστικά καθρεφτίζει τη θλίψη για το θάνατο των στρατιωτών. Το μεσογειακό κλίμα αλλά και οι συνθήκες φτώχειας της εποχής, δυσχέραιναν την ζωή των στρατιωτών. Το κλίμα ήταν βαρύ, οι Βαυαροί αρρώσταιναν συχνά και προσβλήθηκαν από κοιλιακό τύφο.

Η γερμανική επιγραφή κάτω από το γλυπτό γράφει: “Οι αξιωματικοί και οι στρατιώτες της Βασιλικής Βαυαρικής μεραρχίας προς τους συμπατριώτες τους. Ανηγέρθη από τον βασιλέα Λουδοβίκο Α΄ της Βαυαρίας. Το εποίησε ο Χριστιανός Ερρίκος Ζίγκελ.“ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

Το λιοντάρι είναι ένα σύμβολο δύναμης και συμβολίζει τη γενναιότητα των πεσόντων. Ο ύπνος του συμβολίζει τον θάνατο τους.

Ο γλύπτης ουσιαστικά άντλησε έμπνευση από τον Λέοντα της Λουκέρνης που βρίσκεται στην Ελβετία. Το συγκεκριμένο γλυπτό φιλοτεχνήθηκε από τον Bertel Thorvaldsen προς τιμήν των Ελβετών Φρουρών που είχαν σφαγιαστεί από τους επαναστάτες στις 10 Αυγούστου το 1792 στο Ανάκτορο του Κεραμεικού στο Παρίσι.

Το λιοντάρι διαπερνά ένα ακόντιο και δίπλα του βρίσκουμε δυο ασπίδες. Είναι οι ασπίδες με τους θυρεούς της Ελβετίας αλλά και της Γαλλικής Μοναρχίας. Η αφιέρωση που βρίσκουμε στο γλυπτό αναγράφει “Στην αφοσίωση και την ανδρεία των Ελβετών“. Μάλιστα στο κάτω μέρος του υπάρχει και η λίστα με τα ονόματα των αξιωματικών αλλά και οι αριθμοί των νεκρών και των επιζώντων.

Άξιο αναφοράς είναι το γεγονός ο Αμερικανός συγγραφέας Mark Twain χαρακτήρισε το γλυπτό ως το πιο θρηνητικό και κινούμενο κομμάτι πέτρας στον κόσμο.

Προγενέστερο των δυο παραπάνω λιονταριών που φέρνει αρκετές ομοιότητες είναι το λιοντάρι με το αινιγματικό χαμόγελο και το βρίσκουμε στo νησί της Κέας και συγκεκριμένα στην Χώρα του νησιού, την Ιουλίδα.

Σύμφωνα πάντα με το μύθο το λιοντάρι έσωσε τους κατοίκους του νησιού από την δολοφονική μανία των Νυμφών. Το είχε στείλει ο Δίας , όταν ένα ιερέας τον ικέτευσε να τους σώσει. Το λιοντάρι καταδίωξε τις νύμφες και τις ανάγκασε να εγκαταλείψουν το νησί.

Οι νησιώτες σκάλισαν στο βράχο ένα λιοντάρι, όμοιο με αυτό που τους έσωσε, σε περίπτωση που επέστρεφαν οι Νύμφες να τρομοκρατηθούν και να εξαφανιστούν. Χρονολογείται ότι σμιλεύτηκε περίπου το 6 π.X..

Το μήκος του είναι 6 μέτρα και το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό του είναι το αινιγματικό του χαμόγελο. Σώζεται σε αρκετά καλή κατάσταση και τα χαρακτηριστικά του στη περιοχή της κεφαλής, διακρίνονται με ευκρίνεια.

BONUS FACT: Στην αρχαιότητα, όταν υπήρχε λιοντάρι σε επιτύμβια μνημεία , συμβόλιζε και την σπουδαιότητα του νεκρού.

Στην Ελλάδα βρίσκουμε άλλο ένα μνημείο με μεγάλο λέοντα. Στη είσοδο της πόλης της Χαιρώνειας, σε απόσταση 13 χιλιομέτρων από τη Λιβαδειά στέκει αγέρωχος ο Λέων της Χαιρώνειας.

Με ύψος 5,50 μέτρα αναπαρίσταται καθιστό στα πίσω του πόδια. Το επιτύμβιο μνημείο στήθηκε για να τιμήσει τους Θηβαίους στρατιώτες, τους θρυλικούς Ιερολοχίτες, που έπεσαν στη μάχη του 338 π.χ. απέναντι στου Μακεδόνες.

Όταν επετράπη η ταφή των νεκρών της μάχης από τον Φίλλιπο Β΄, ο Λέων της Χαιρώνειας ουσιαστικά κατασκευάστηκε για να σημαδέψει το σημείο της ταφής των στρατιωτών. Μάλιστα στις ανασκαφές που πραγματοποιήθηκαν βρέθηκαν σκελετοί ανδρών αλλά και μέρος από τον οπλισμό τους.

Με το πέρασμα των χρόνων το επιβλητικό μνημείο κατέρρευσε και μετά από προσπάθειες αναστήλωσης του, στήθηκε εκ νέου σε βάση 3 μέτρων. Μάλιστα τοποθετήθηκαν γύρω του κυπαρίσσια, θέλοντας να δείξουν τον ταφικό χαρακτήρα της θέσης.