ΑΠΟΨΕΙΣ

Τέσσερις ερωτήσεις-απαντησεις για την 28η Οκτωβρίου και μια υπόκλιση

0

Ήταν αναπόφευκτη η εμπλοκή της Ελλαδας στον πόλεμο;

Εν τέλει ναι. Η Ελλάδα δεν ήθελε να μπει στον πόλεμο. Είχε σχέσεις πλήρους ευθυγράμμισης με τη Βρετανία, ο Βασιλιάς ήταν φανατικός αγγλόφιλος, αλλά μέχρι τότε η ουδετερότητα ήταν εθνική στρατηγική επιλογή. Γι αυτό και επί μήνες κατάπινε τις προκλήσεις του Μουσολίνι, ώστε να μη δώσει αφορμές εμπλοκής. Ο Χίτλερ δεν ήθελε ντε και καλά να επιτεθεί στην Ελλάδα (παρά το οτι τη θεωρούσε χώρα-δορυφόρο των Βρετανών). Δεν τον απασχολούσε ιδιαιτέρως, το φθινόπωρο του ’40, η βαλκανική εκστρατεία δεν υπήρχε στο σχεδιασμό του.
Ωστόσο οι προτάσεις που είχε κάνει στην ελληνική πλευρά αφορούσαν ευθέως την απώλειά δικών μας εδαφών υπέρ Βουλγάρων και Αλβανών. Ασφαλώς δεν μπορούσαν να γίνουν αποδεκτές. Η Ελλάδα πλήρωσε τη ματαιοδοξία και τους στρατηγικούς υπολογισμούς του Μουσολίνι, ο οποίος από την ώρα που αποφάσισε να μπει στον πόλεμο (Καλοκαίρι 1940) ήθελε να πλασαριστεί ως κυρίαρχος της Μεσογείου και των νοτίων Βαλκανίων, στοχοποιώντας τη χώρα μας. Από την ώρα που η πατρίδα μας δέχτηκε επίθεση από τον Μουσολίνι, ήταν αναμενόμενο -αργά ή γρήγορα – να εμπλακεί πλήρως στον πόλεμο και μάλιστα με το συγκεκριμένο στρατόπεδο.

– Ήταν συνειδητή η απόφαση του Μεταξά για το ΟΧΙ;

Απολύτως. Ο Μεταξάς ηταν απολύτως εξαρτημένος απο τον βασιλιά. Αν ο βασιλιάς ήθελε να τον ξηλώσει σε ενα βραδυ, το εκανε χωρις να ανοίξει ρουθούνι. Και ο βασιλιάς ηταν πλήρως ευθυγραμμισμενος με τα βρετανικά συμφέροντα.
Ωστοσο, ο Μεταξάς, με τον ρεαλισμό που αναμφιβόλως τον διέκρινε (παρά τα ουκ ολίγα κουσούρια του), διεβλεψε άριστα τις εξελίξεις, ζύγισε τα συμφεροντα της χώρας και πηρε τη σωστή αποφαση, η οποια συμβάδιζε και με το λαϊκό αίσθημα της εποχης. Τα ορθολογικά επιχειρήματα του Μεταξά αναπτύσσει ο ίδιος σε συνάντηση του με τους διευθυντής των αθηναϊκών εφημερίδων (την οποια παραθέτω στα σχολια, αξιζει να τη διαβάσετε) σε μια αναλυση πραγματικα έξοχη, όσο και αποκαλυπτική.

– Πόσο καθοριστική ήταν η ελληνική συμμετοχή στον πόλεμο;

Συμβάλαμε, ασφαλώς, αλλα δεν ηταν η πιο καθοριστική παράμετρος του πολεμου. Ναι, η νίκη μας επι των Ιταλών ηταν η πρωτη νίκη επί του Άξονα. Ναι, την ωρα που πανίσχυρες χώρες οπως η Γαλλία υποτάχθηκαν σε 20 μερες και αλλες μικρότερες μέσα σε ωρες, η Ελλαδα αντιστάθηκε επι μηνες – μονη αυτη μαζι με την Βρετανια το φθινόπωρο του ´40 – δίνοντας ενα μηνυμα θάρρος και αντίστασης σε ολη την Ευρωπη.
Ομως οι πιο καθοριστικές στιγμες για την έκβαση του ευρωπαϊκού πολέμου ηταν:
α) η Δουνκερκη, οταν ο Χιτλερ απέτυχε να διαλύσει τον βρετανικό στρατό, αποτυγχάνοντας ετσι να κερδίσει τον αστραπιαιο πολεμο που αρχικώς επιθυμούσε, δίνοντας παράλληλα στη βρετανια τη δυνατότητα να συνεχίσει τον πολεμο,
β) η Βόρειος Αφρική, η πρωτη ανακατάληψη εδαφών απο τους Ναζί – “το τελος της αρχής” οπως το χαρακτήρισε ο Τσωρτσιλ,
γ) και φυσικά το ανατολικό μέτωπο, οταν ο Χιτλερ απέτυχε να υποτάξει την ΕΣΣΔ και ξεκίνησε το εξ´ ανατολών ξήλωμα. Αργότερα συνέβησαν κι αλλα σημαντικά γεγονότα (οπως π.χ. οι αποβασεις στη Σικελία και στη Νορμανδία, στις οποιες επίσης μετείχαν ελληνικά όπλα) αλλα τα πιο καθοριστικά κατα τη γνώμη μου ηταν αυτα τα τρία.

– Κέρδισε η Ελλάδα αυτα που θα μπορούσε απο τη συμμετοχή της στον πολεμο;

Οχι. Μονο τα Δωδεκανησα πήραμε, ουτε καν τη Β. Ήπειρο, οπως θα μπορούσαμε. Για την Κύπρο ουτε λόγος. Αντιθετως, μαλιστα, πρεπει να ειμαστε οι μόνοι απο τους νικητές που την επόμενη του πολέμου βρεθηκαμε τοσο αποδυναμωμένοι. Οχι μόνο λογω των πολεμικών καταστροφών, αλλα επειδη το πολιτικο κενό που δημιουργηθηκε απο την δικτατορία Μεταξά, τις παθογένειες του τοτε πολιτικού κόσμου που έκαναν τις εξόριστες κυβερνήσεις αδύναμες, η Κατοχή καθαυτή και συγκεκριμενες (εγκληματικές) πολιτικές αποφάσεις, οδήγησαν στον εμφύλιο. Έτσι, την ωρα που επρεπε να ειμαστε στο τραπεζι των νικητών που μοιράζονται τα λαφυρα, εμεις σφαζόμασταν μεταξύ μας, προσπαθώντας να αποφύγουμε τα χειρότερα. Τι να διεκδικήσουμε μετα κ τι να παρουμε…

Και μια υπόκλιση: Η γενιά του ’40 είναι η πιο αδικημένη της σύγχρονης ιστορίας μας. Έζησε τον πόλεμο, τη φρίκη της Κατοχής και την τραγωδία του εμφυλίου. Άλλοι χάθηκαν στον πόλεμο, άλλοι στον Εμφύλιο, άλλοι συνεθλίβησαν στις μυλόπετρες της εσωτερικής πόλωσης που ακολούθησε. Πολλά φωτεινά μυαλά διαλύθηκαν και κυνηγήθηκαν ακόμα και από τις ίδιες τις παρατάξεις τους. Κι όμως αυτή η γενιά, στάθηκε όρθια και συνέβαλε στην ανόρθωση μιας κατεστραμένης χώρας, όπως ήταν η Ελλάδα στα τελη της 10ετιας του ’40.
Στη μνήμη εκείνης της γενιάς, ελάχιστοι εκ των οποίων έχουν μείνει ακόμα στη ζωή, της γενιάς που πήγε στο μέτωπο με το χαμόγελο στα χείλη και κέρδισε τον θαυμασμό ακομα και των εχθρών της, τη γενιά που χάρισε στην πατρίδα μας μια στιγμή μεγαλείου κι δόξας, αξίζει κάθε τιμή και κάθε ευγνωμοσύνη.

Το κείμενο είναι απο αναρτηση του συγγραφέα Ευτύχη Βαρδουλάκη

Αποτελέσματα Γ’ Κατηγορία

Previous article

Η ιστορική μνήμη ανάχωμα ενάντια στον φασισμό και του ρατσισμό

Next article

You may also like

Comments

Comments are closed.