«Αλαλούμ με το Ψηφιακό Δελτίο Αποστολής στην ελαιοκομιδή: Παραγωγοί και ελαιοτριβεία στον αέρα»

Σοβαρές αναταράξεις προκαλεί σε όλη τη χώρα η υποχρεωτική εφαρμογή του Ψηφιακού Δελτίου Αποστολής για τις μετακινήσεις ελαιοκάρπου προς τα ελαιοτριβεία, με παράλληλη διαβίβαση των στοιχείων στο myDATA από την 1η Δεκεμβρίου. Το μέτρο ενεργοποιήθηκε στο αποκορύφωμα της ελαιοκομιδής και έχει δημιουργήσει κλίμα έντονης αβεβαιότητας σε παραγωγούς και ιδιοκτήτες ελαιουργείων.

Σύγχυση από την πρώτη ημέρα
Το πρώτο πρόβλημα εμφανίστηκε αμέσως: Κανείς δεν γνώριζε με βεβαιότητα ποιοι είναι υπόχρεοι έκδοσης ψηφιακού δελτίου. Πλήθος αγροτών ειδικού καθεστώτος, που διατηρούν οικογενειακούς ή κληρονομημένους ελαιώνες παράλληλα με άλλο επάγγελμα, βρέθηκαν μπροστά σε ένα θολό πλαίσιο. Σε κάποιες περιπτώσεις εργάτες ζήτησαν από παραγωγούς να τους εκδώσουν δελτίο μεταφοράς, κάτι που δεν προβλέπεται από τον νόμο.

Οι επαγγελματίες αγρότες μιλούν για “ανεφάρμοστο σύστημα”
Ακόμη και οι κατ’ επάγγελμα αγρότες, οι μόνοι που υποχρεούνται να εκδίδουν δελτίο, θεωρούν ότι το νέο πλαίσιο δεν μπορεί να δουλέψει στην πράξη. Επισημαίνουν ότι:

• Το βάρος του καρπού δεν είναι γνωστό πριν την παράδοση.

• Η συγκομιδή γίνεται τμηματικά και σε πολλαπλές ιδιοκτησίες.

• Πολλές περιοχές δεν έχουν πρόσβαση σε σήμα κινητής τηλεφωνίας, άρα ούτε στο myDATA.

Όπως λένε χαρακτηριστικά, «η ελαιοσυγκομιδή δεν μπορεί να γίνεται με τον λογιστή στο χωράφι».

Αντιδράσεις και από την ΕΘΕΑΣ
Η Εθνική Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών παρενέβη με επίσημη επιστολή σε ΑΑΔΕ και αρμόδια υπουργεία, χαρακτηρίζοντας το μέτρο ανεφάρμοστο. Ζητά:

• εξαίρεση των αγροτών ειδικού καθεστώτος,

• δυνατότητα έκδοσης δελτίου παραλαβής από το ελαιοτριβείο,

• ουσιαστική απλούστευση της ψηφιακής διαδικασίας.

Ιδιαίτερη ανησυχία προκαλούν και τα πρόστιμα, τα οποία μπορεί να φτάσουν τα 1.000 ευρώ ανά παράβαση.

Το θέμα φτάνει στη Βουλή
Την κατάσταση ανέδειξε με ερώτησή του ο βουλευτής Λακωνίας της ΝΔ, Νεοκλής Κρητικός, μεταφέροντας την αγανάκτηση των παραγωγών. Τόνισε ότι το σύστημα «δεν συμβαδίζει με την πραγματικότητα της ελαιοκομιδής» και ζήτησε εξαίρεση των αγροτών ειδικού καθεστώτος και απλούστευση των διαδικασιών.

Αντιδράσεις και από τα ελαιοτριβεία
Στο ίδιο μήκος κύματος βρίσκονται και τα ελαιουργεία, τα οποία μιλούν για “πρωτοφανές χάος”. Όπως αναφέρει η πρόεδρος του Συλλόγου Ιδιοκτητών Ελαιουργείων Χανίων, Ελευθερία Μαμιδάκη, η ευθύνη έκδοσης του δελτίου καταλήγει πρακτικά στον παραλήπτη, δηλαδή στο ελαιοτριβείο. Η διαδικασία παραλαβής γίνεται από εργάτες χωρίς ψηφιακές γνώσεις, ενώ η άμεση έκδοση δελτίου τη στιγμή της παράδοσης παραλύει τη λειτουργία των μονάδων.

Ο κλάδος ζητά ο έλεγχος να μεταφερθεί στο στάδιο της παραλαβής πριν την έκθλιψη, όπως προβλέπεται στο επόμενο στάδιο της ψηφιακής μετάβασης. Οι σύλλογοι Χανίων και Ηρακλείου έχουν ήδη ζητήσει συνάντηση με την ΑΑΔΕ.

Ένα μέτρο με σωστή πρόθεση αλλά λάθος εφαρμογή
Το Ψηφιακό Δελτίο Αποστολής σχεδιάστηκε για ενίσχυση της διαφάνειας και του ελέγχου στην αγορά. Ωστόσο η εφαρμογή του, όπως γίνεται σήμερα, δημιουργεί περισσότερα προβλήματα από όσα λύνει. Ο πρωτογενής τομέας ζητά άμεσες παρεμβάσεις, πριν οδηγηθεί σε αδιέξοδο μια από τις πιο κρίσιμες περιόδους της ελαιοκομιδής.