ΚΟΡΙΝΘΙΑΚΟ ΒΡΑΧΙΟΛΙ ΣΤΟ ΛΟΥΒΡΟ

Συγγραφέας
Astier Marie-Bénédicte

Ανακαλύφθηκε κοντά στην Κόρινθο, αυτό το χάλκινο επιχρυσωμένο βραχιόλι και μαρτυρεί την άνθηση ελληνικών κοσμημάτων κατά τον 4ο και 3ο αιώνα π.Χ. Τα άκρα του κομματιού είναι διαμορφωμένα σε σχήμα φιδιού, του οποίου το κυματοειδές σώμα, διακοσμημένο με χαραγμένες κλίμακες, επεκτείνει την λεπτή, σπειροειδή ταινία που σχηματίζει το κεντρικό τμήμα του βραχιολιού. Τα φίδια, παραδοσιακά συνδεδεμένα με τον κάτω κόσμο, ήταν ένα αγαπημένο μοτίβο στα αρχαία ελληνικά κοσμήματα, πιθανώς λόγω της εκτεταμένης πίστης στις μαγικές τους δυνάμεις.

Ένα σπειροειδές βραχιόλι

Αυτό το χάλκινο βραχιόλι, που κατασκευάστηκε τον 4ο ή 3ο αιώνα π.Χ. και ανακαλύφθηκε κοντά στην Κόρινθο στη βόρεια Πελοπόννησο, αγοράστηκε από το Λούβρο στα τέλη του 19ου αιώνα. Διαμορφωμένο από μια λεία, επίπεδη λωρίδα στριμμένη σε σπείρα, τα άκρα της, σε σχήμα κεφαλής και ουράς ενός φιδιού, έγιναν χωριστά, μετά επιχρυσώθηκαν και συγκολλήθηκαν στο κεντρικό τμήμα του βραχιολιού. Οι κλίμακες του ερπετού είναι χαραγμένες στο σώμα του, με μεγάλη φυσιοκρατία και προσοχή στη λεπτομέρεια. Μια προτομή από την Κυρήνη, που εμφανίζεται με τη συλλογή ελληνικών μαρμάρων του Λούβρου, αντιπροσωπεύει μια νεαρή νεκρή γυναίκα που φορά παρόμοιο βραχιόλι στον αριστερό της καρπό. Τα φίδια συσχετίζονταν συνήθως με τον κάτω κόσμο και η παρουσία του αποτελεί ένδειξη για το σκοπό της φιγούρας ως ταφικό αντικείμενο. Βραχιόλια αυτού του τύπου κατασκευάστηκαν στον ελληνικό κόσμο από τα πρώτα χρόνια.

Το μοτίβο του φιδιού

Το φίδι, που παραδοσιακά συνδέεται με τον κάτω κόσμο, είναι ένα κοινό μοτίβο στα αρχαία ελληνικά κοσμήματα, πιθανώς λόγω της εκτεταμένης πίστης στις μαγικές του δυνάμεις. Πολλά βραχιόλια και δαχτυλίδια της περιόδου έχουν τη μορφή ενός φιδιού (δείτε το δαχτυλίδι BJ 1139 στο ίδιο ντουλάπι οθόνης, για παράδειγμα), και ήταν αναμφίβολα φορεμένα ως καλές γοητείες. Το μοτίβο ήταν ιδιαίτερα δημοφιλές κατά την ελληνιστική περίοδο, και πάλι στα ρωμαϊκά χρόνια. Οι ανασκαφές στο House of the Faun στην Πομπηία έχουν αποκαλύψει δύο παρόμοια βραχιόλια σε χρυσό, τώρα εκτίθενται στο Museo Archeologico Nazionale, στη Νάπολη.

Ελληνιστικά κοσμήματα

Το βραχιόλι χρονολογείται κατά την άνθηση της ελληνικής κοσμηματοποιίας, όταν ο χρυσός από τα ορυχεία της Μακεδονίας ήταν άφθονος. Οι κατακτήσεις του Μεγάλου Αλεξάνδρου, στην αρχή της ελληνιστικής περιόδου, προκάλεσαν τη διασπορά των υπέροχων θησαυρών που συγκεντρώθηκαν από τους Πέρσες και τον εξελληνισμό ενός μεγάλου μέρους του ανατολικού κόσμου. Η επαφή με τη Μέση Ανατολή και την Αίγυπτο δημιούργησε νέα γούστα, ιδίως για τα πολύχρωμα κομμάτια. Χρυσά, χάλκινα και ασημένια αντικείμενα ήταν πλέον διακοσμημένα με πολύτιμους λίθους, pate de verre και σμάλτο. Νέα μοτίβα, όπως το φίδι, υιοθετήθηκαν επίσης από χρυσό και αργυροχόους.