Αγώνας εναντίον της πλάνης

Γιώργος Σταματόπουλος

Κανείς δεν θέλει να ακούει ό,τι τον στενοχωρεί, ό,τι του θυμίζει τις αστοχίες και αβλεψίες στη ζωή του, τα λάθη του, τις απογοητεύσεις του και πολλά άλλα που δεν κάνουν καλό στη μνήμη του. «Τι σου φταίει ο λαός -μου λέει φίλος στο τηλέφωνο-, οι εξουσιαστές είναι το πρόβλημα». Μα, δεν διαφωνώ, πάντα οι εξουσίες τυραννούν τις κοινωνίες -αλλά δεν πρέπει και αυτές κάπως, κάποτε, να αντιδράσουν εάν η πολιτική κατάσταση είναι αφόρητη για την επιβίωσή τους;

Το ερώτημα δεν είναι τωρινό. Ιδού απόσπασμα από επιστολή του Φρίντριχ Σίλερ (8η/581-2): «Το μεγαλύτερο μέρος των ανθρώπων κοπιάζει και χαλαρώνει τόσο πολύ λόγω του αγώνα για επιβίωση, ώστε να μην μπορεί να συσπειρωθεί σε έναν καινούργιο και σκληρότερο αγώνα εναντίον της πλάνης. Ευχαριστημένοι, όταν οι ίδιοι γλιτώνουν από τον πικρό μόχθο του στοχασμού, αφήνουν πρόθυμα τους άλλους να αναλαμβάνουν την κηδεμονία επί των αντιλήψεών τους· και αν συμβεί να ξυπνήσουν μέσα τους υψηλότερες ανάγκες, τότε αρπάζουν με διψασμένη πίστη τα στερεότυπα που έχουν διαθέσιμα για τούτη την περίπτωση η πολιτεία και το ιερατείο» .

Και μια φρασούλα ακόμη από την 9η επιστολή (58-3): «Κάθε βελτίωση στο πολιτικό πεδίο πρέπει να εκκινεί από τον εξευγενισμό του χαρακτήρα -αλλά πώς μπορεί να εξευγενιστεί ο χαρακτήρας υπό τις επιρροές ενός βαρβαρικού πολιτεύματος;». Θέλω να πω, αδιαφορούμε απέναντι στο πολιτικό ψεύδος παρότι φαινόμαστε ότι το γνωρίζουμε· αφήνουμε σε άλλους την πράξη της σκέψης και του στοχασμού και επαναπαυόμαστε, ψηφίζοντας κάθε τόσο, στο ότι επιτελούμε το ύψιστο δημοκρατικό μας καθήκον.

Αφορμή ασφαλώς στάθηκε η ψηφοφορία για ανάδειξη αρχηγού στο «σοσιαλιστικό» στρατόπεδο. Και τι δεν είχε υποσχεθεί ο πρώτος αρχηγός του: εθνική ανεξαρτησία, κοινωνική δικαιοσύνη, λαϊκή κυριαρχία -και πόσοι δεν τον πίστεψαν [διψασμένοι όλοι τότε για τερματισμό του κοινωνικού αποκλεισμού του μισού και πολύ παραπάνω ελληνικού λαού -κοινωνικά φρονήματα και λοιπά]. Πλάνη; Φρεναπάτη; Και όμως άλλαξε (έτσι νόμισαν πολλοί -και έτσι ήταν, εδώ που τα λέμε) η πολιτική ζωή της χώρας, ώστε να γίνει χειρότερη από ό,τι ήταν πριν -αποφορτίστηκε απλώς η λαϊκή δυσαρέσκεια δεκαετιών. Και άντε ξανά από την αρχή.

Η εξουσία είναι μία, εδώ και χιλιετίες, εννοείται εκείνη η ομάδα ανθρώπων που μετέρχεται τα πιο ύπουλα μέσα και τις πιο αναίσχυντες ραδιουργίες ώστε να επικρατήσει επί των ανύποπτων και επαναπαυμένων: ότι άλλοι σκέφτονται και μεριμνούν για αυτούς και τις οικογένειές τους και ότι οι ίδιοι και οι οικογένειές τους δεν είναι υποχρεωμένοι να σκέφτονται, να αντιδρούν, να εξεγείρονται.

Η επανάπαυση δεν οφείλεται σε μια εγγενή ραθυμία μόνο, αλλά και στον άρτο και θεάματα, στην ψευδαίσθηση ελευθερίας και ευτυχίας, που απλόχερα διοχετεύονται από τους μηχανισμούς της εξουσίας. Είναι μεγάλη πίκρα ότι σήμερα αυτοί οι μηχανισμοί εντοπίζονται κυρίως στα μέσα μαζικής ενημέρωσης. Πώς θα οργανωθεί ο αγώνας εναντίον της πλάνης; Εναντίον της πολιτείας και του ιερατείου;

πηγή: efsyn